Zaburzenia ze spektrum autyzmu, a także zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi, czyli ADHD, należą do grupy zaburzeń, które są często błędnie diagnozowane. Wynika to zarówno z faktu, że część objawów może być do siebie podobna, jak i tego, iż według statystyk u nawet 50% diagnozowanych dzieci mogą one występować jednocześnie. Przedstawiamy najważniejsze podobieństwa oraz różnice pomiędzy zaburzeniami ze spektrum autyzmu a ADHD.
Podobieństwa
Zarówno ADHD, jak i zaburzenia ze spektrum autyzmu wpływają na funkcjonowanie centralnego układu nerwowego i funkcje wykonawcze mózgu. Oznacza to, że osoby dotknięte tymi problemami mają trudności m.in. z kontrolowaniem emocji i impulsów, czy podejmowaniem decyzji. Trudność sprawia im koncentracja, a także organizacja swojego czasu i zadań. W obydwu przypadkach pacjenci mają też znacznie ograniczone możliwości pamięci roboczej mózgu. Pod pojęciem tym kryją się obszary mózgu odpowiedzialne za przechowywanie i przetwarzanie tymczasowych informacji. To z kolei wpływa negatywnie na zdolności reagowania na bodźce, zapamiętywania, a także nauki. Dzieci z ADHD lub zaburzeniami ze spektrum autyzmu mają zatem trudności rozwojowe dotyczące podobnych dziedzin codziennego funkcjonowania zarówno w kwestiach edukacji szkolnej, jak też komunikatywności i umiejętności społecznych. Z tego powodu istotna jest jak najszybsza profesjonalna diagnoza zaburzeń. W Warszawie przeprowadzana jest ona w ZINTEGROWANI Centrum Diagnozy i Terapii https://zintegrowani.com.pl/.
Jak odróżnić ADHD od autyzmu?
Choć problemy objawiają się w podobnych obszarach, wpływają jednak na zachowania i postrzeganie świata przez daną osobę w inny sposób. Jedną z najbardziej widocznych różnić można zaobserwować pod względem możliwości skupienia się na danej czynności. Osoby z ADHD łatwo się rozpraszają i trudno im skoncentrować się na jednej rzeczy. Pacjentów ze spektrum autyzmu często dotyczy natomiast stan tzw. hiperskupienia, który polega na nadmiernej koncentracji na jednej kwestii, z ograniczonymi możliwościami przeniesienia uwagi na otoczenie, nawet w sytuacjach, które tego wymagają.
Osoby z ADHD są nadaktywne i nadpobudliwe. Odczuwają potrzebę ciągłego poruszania się. Jest to szczególnie uciążliwe dla dzieci w wieku szkolnym, dla których dużym wyzwaniem jest siedzenie przy ławce przez całą godzinę lekcyjną. Pacjenci z zaburzeniami ze spektrum autyzmu bywają pod tym względem ich przeciwieństwem. Są nadwrażliwi na bodźce, przez co szybkie zmiany położenia, głośne dźwięki czy zmiany światła powodują u nich duży dyskomfort. Nawet pozornie niewielkie zmiany mogą powodować intensywne reakcje, włącznie z napadami płaczu, czy złości. ADHD może jednak występować również z podtypem zaburzeń koncentracji uwagi, w którym pacjenci nie przejawiają objawów nadaktywności i nadpobudliwości.
