Śmierć bliskiej osoby to jedno z najtrudniejszych przeżyć. Niezależnie od tego, czy jest spodziewana, czy przychodzi nagle – wywołuje ogromny smutek, ale też konieczność podjęcia wielu formalnych działań. W takich chwilach łatwo się pogubić, dlatego poniższy poradnik pomoże zrozumieć, co trzeba zrobić po śmierci bliskiej osoby, jakie formalności należy załatwić po śmierci i w jakiej kolejności działać. Warto pamiętać, że wsparciem w tym czasie może być rzetelny dom pogrzebowy, który przejmie część obowiązków i zadba o godną organizację ceremonii.
Pierwsze kroki po śmierci bliskiej osoby
Gdy dochodzi do zgonu w domu, trzeba natychmiast wezwać lekarza. Jeśli śmierć nastąpiła poza godzinami pracy przychodni, należy skontaktować się z nocną i świąteczną opieką zdrowotną lub wezwać pogotowie. Lekarz, który stwierdzi zgon wystawi kartę zgonu.
W przypadku zgonu w szpitalu formalności są częściowo realizowane przez placówkę. Karta zgonu zostanie wystawiona przez lekarza dyżurnego. Warto pamiętać, że karta zgonu to dokument medyczny, który będzie potrzebny do rejestracji śmierci w Urzędzie Stanu Cywilnego. Nie należy go mylić z aktem zgonu.
Zgłoszenie zgonu do USC
Z kartą zgonu trzeba udać się do Urzędu Stanu Cywilnego w miejscu, w którym nastąpił zgon. Formalności może dopełnić członek rodziny, osoba upoważniona, szpital lub dom pogrzebowy. Po zarejestrowaniu śmierci, USC wydaje akt zgonu – dokument, który będzie potrzebny przy załatwianiu dalszych spraw. Standardowo otrzymuje się trzy bezpłatne odpisy aktu zgonu, ale można wnioskować o więcej (za opłatą).
Kontakt z zakładem pogrzebowym
Warto skontaktować się z zakładem pogrzebowym jak najwcześniej, nawet zanim zostanie wystawiony akt zgonu. Profesjonalna firma przejmie wiele formalności, pomoże dobrać odpowiednie usługi, a nawet może reprezentować rodzinę w urzędach (na podstawie upoważnienia).
Wybór rodzaju pochówku
To jeden z ważniejszych momentów, wymagający kilku decyzji. Należy ustalić, czy ceremonia ma mieć charakter religijny, czy świecki. Wybór między pogrzebem tradycyjnym a kremacją wiąże się również z wyborem trumny lub urny oraz ustaleniem miejsca pochówku.
W przypadku pochówku religijnego trzeba skontaktować się z parafią i ustalić termin ceremonii. Pochówek świecki organizowany jest z udziałem mistrza ceremonii i często odbywa się na cmentarzach komunalnych. W obu przypadkach zakład pogrzebowy może pomóc w rezerwacji terminu i miejsca na cmentarzu. Przeczytaj także poradnik na temat Pochówku urn z prochami na cmentarzu.
Organizacja pogrzebu
Gdy najważniejsze decyzje dotyczące rodzaju ceremonii i formy pochówku zostały już podjęte, nadchodzi czas organizacji uroczystości pogrzebowej. Kto ustala termin pogrzebu? Najczęściej rodzina we współpracy z zakładem pogrzebowym. W przypadku ceremonii religijnej konieczne jest też uzgodnienie daty z parafią. Dom pogrzebowy pełni tu rolę pośrednika – sprawdza dostępne terminy, rezerwuje miejsce i koordynuje wszystkie elementy.
Pracownicy zakładu zajmują się również przewozem zmarłego i gości, oprawą (muzyka, kwiaty, msza, nabożeństwo), drukiem i rozesłaniem zawiadomień (klepsydr), kontaktem z parafią lub zarządem cmentarza oraz współpracują z zakładem kamieniarskim.
Konsolacja (stypa) – czy warto?
Choć stypa nie jest obowiązkowa, dla wielu rodzin stanowi ważny moment wspólnego przeżywania żałoby. To czas, w którym można się spotkać, wspomnieć zmarłą osobę, porozmawiać. Organizując konsolację, warto wcześniej zarezerwować restaurację lub salę – dom pogrzebowy może polecić sprawdzone miejsca lub pomóc w przygotowaniach.
Po pogrzebie – co jeszcze trzeba załatwić?
Po ceremonii warto zatroszczyć się o sprawy formalne i majątkowe, które są w takim momencie nieuniknione. Co zrobić po śmierci rodzica lub innej bliskiej osoby?
- Zgłoszenie zgonu do ZUS lub KRUS – pozwala uzyskać zasiłek pogrzebowy (do 4000 zł) przez osobę, która pokryła koszty pogrzebu.
- Powiadomienie pracodawcy – w przypadku śmierci osoby zatrudnionej należy zgłosić ten fakt, by uregulować ewentualne świadczenia i zaległe wypłaty.
- Zamknięcie kont bankowych – dostęp do środków ma najczęściej osoba uprawniona lub spadkobiercy na podstawie postanowienia sądu lub aktu notarialnego.
- Kontakt z ubezpieczycielem – jeśli zmarły posiadał polisę na życie, należy zgłosić zgon i złożyć wniosek o wypłatę świadczenia.
- Wyrejestrowanie z NFZ – zwykle odbywa się automatycznie po zgłoszeniu zgonu do USC, ale warto to zweryfikować.
- Spadek i testament – spadkobiercy powinni udać się do notariusza lub sądu w celu:
- przyjęcia lub odrzucenia spadku,
- otwarcia i ogłoszenia testamentu (jeśli istnieje),
- zgłoszenia nabycia spadku do urzędu skarbowego.
- Przerejestrowanie majątku – w przypadku nieruchomości, samochodów czy działek konieczne będzie dokonanie zmian w rejestrach i ewidencjach.
Uporządkowanie dobytku po śmierci bliskiej osoby
Porządkowanie mieszkania po zmarłym może być bardzo obciążające emocjonalnie. Warto zdecydować, czy rodzina chce zająć się tym samodzielnie, czy powierzyć to zadanie specjalistycznej firmie. Niektóre domy pogrzebowe współpracują z takimi usługodawcami i mogą pomóc również w tym zakresie.
Żałoba i zdrowie psychiczne
W czasie żałoby warto zatroszczyć się o siebie. Pracownikom przysługuje urlop okolicznościowy – do dwóch dni w przypadku śmierci bliskiego członka rodziny. To czas, który można przeznaczyć na uporządkowanie spraw formalnych, ale też na odpoczynek i emocjonalne przeżycie straty.
Nie trzeba wstydzić się skorzystania z pomocy psychologa, terapeuty czy grup wsparcia. Żałoba jest procesem – każdy przechodzi ją inaczej i w swoim tempie.
Dlaczego warto wybrać zaufany dom pogrzebowy?
Formalności po śmierci bliskiej osoby są liczne i skomplikowane. Lista zadań jest długa, dlatego warto wybrać zakład, który przejmie większość obowiązków. Jednym z nich jest Dom pogrzebowy Archon z Wrocławia, który oferuje:
- całodobową obsługę i wsparcie od pierwszej chwili,
- osobistego doradcę, który prowadzi rodzinę przez cały proces,
- organizację transportu zmarłego,
- pomoc w załatwieniu formalności urzędowych,
- kompleksową obsługę ceremonii i współpracę z kamieniarzami oraz florystami.
Dzięki takiej opiece rodzina nie musi pamiętać o każdej procedurze i może skoncentrować się na tym, co najważniejsze – spokojnym pożegnaniu bliskiej osoby.
fot. RDNE Stock project/ pexels
