Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach (Solution Focused Brief Therapy – SFBT), jest podejściem terapeutycznym, które, jak nazwa wskazuje, koncentruje się na poszukiwaniu rozwiązań zamiast skupiania się na problemach. To podejście ma na celu identyfikowanie i rozwijanie sił klienta, które mogą mu pomóc osiągnąć cele terapeutyczne.
Czym jest terapia skoncentrowana na rozwiązaniach?
Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach została opracowana przez Steve’a de Shazera i Insoo Kim Berga w latach 80-tych XX wieku w Brief Family Therapy Center w Milwaukee w USA. Jest to podejście terapeutyczne, które skupia się na rozwiązaniach, które klient jest w stanie wygenerować, zamiast analizować przyczyny problemów. SFBT zakłada, że niezależnie od problemu, klient ma już w sobie zasoby i umiejętności potrzebne do znalezienia rozwiązania.
Założenia terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach
Zrozumienie problemu nie jest konieczne do jego rozwiązania
Jednym z głównych założeń SFBT jest to, że nie musimy zrozumieć problemu, aby go rozwiązać. Oznacza to, że terapeuta nie musi zgłębiać historii problemu, by pomóc klientowi znaleźć rozwiązanie. Zamiast tego, terapeuta skupia się na tym, co klient chce osiągnąć poprzez terapię, a następnie pomaga mu znaleźć kroki, które może podjąć, aby osiągnąć te cele.
Klient jest ekspertem swojego życia
W SFBT, klient jest uważany za eksperta swojego życia. Terapeuta jest bardziej doradcą lub coachem, który pomaga klientowi wykorzystać jego własne zasoby i umiejętności do rozwiązania problemów.
Skupienie na rozwiązaniach, nie problemach
Zamiast analizować problemy, SFBT skupia się na poszukiwaniu i budowaniu rozwiązań. Terapeuta używa technik, które pomagają klientowi zidentyfikować pozytywne zmiany, które chce wprowadzić, a następnie pomaga mu stworzyć plan, który umożliwi te zmiany.
Techniki stosowane w terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach
Skalowanie
Terapeuta prosi klienta, aby ocenił swoją sytuację na skali od 1 do 10. To może pomóc klientowi zobaczyć, gdzie aktualnie się znajduje i jak daleko jest od swojego celu. Ta technika pomaga również zidentyfikować małe, ale pozytywne zmiany, które już miały miejsce.
Cudowne pytanie
Terapeuta prosi klienta, aby wyobraził sobie, że kiedy śpi, zdarza się „cud” i jego problem znika. Terapeuta pyta następnie, jak klient zorientowałby się, że cud zaszedł? Jakie byłyby pierwsze oznaki? Jakie zmiany inni zauważyliby w jego życiu? To pytanie pomaga klientowi zobaczyć, jak mógłby wyglądać jego świat bez problemu i zidentyfikować konkretne kroki, które może podjąć, aby do tego dojść.
Poszukiwanie wyjątków
Terapeuta prosi klienta, aby pomyślał o czasach, kiedy problem nie występował lub był mniej intensywny. Co było wtedy inaczej? Jakie działania podjął klient? Co pomogło mu wtedy? Te „wyjątki” mogą pomóc klientowi zidentyfikować strategie i zasoby, które może wykorzystać, aby poradzić sobie z problemem.
Korzyści z terapii skoncentrowanej na rozwiązaniach
Skoncentrowana na przyszłości
SFBT skupia się na przyszłości i na tym, co jest możliwe do osiągnięcia, a nie na przeszłości i problemach. Może to być szczególnie pomocne dla osób, które mają trudności z przełamywaniem negatywnych wzorców myślenia i działania.
Skrócony czas terapii
Ponieważ SFBT skupia się na rozwiązaniach, a nie na problemach, terapia często jest krótsza niż w przypadku innych form terapii. Niektórzy klienci mogą doświadczyć znacznej poprawy już po kilku sesjach.
Podkreślenie mocy i zasobów klienta
SFBT podkreśla moc i zasoby klienta, co może pomóc w budowaniu poczucia własnej wartości i samodzielności.
Terapia skoncentrowana na rozwiązaniach to podejście terapeutyczne, które koncentruje się na poszukiwaniu i budowaniu rozwiązań, zamiast skupiać się na problemach. Założeniem jest, że klient jest ekspertem swojego życia i ma zasoby i umiejętności potrzebne do rozwiązania swoich problemów. Terapeuta służy jako doradca lub coach, pomagając klientowi zidentyfikować cele i stworzyć plan, który umożliwi osiągnięcie tych celów.
Pomimo swojej prostoty, SFBT jest silnym narzędziem, które może pomóc klientom skoncentrować się na przyszłości, zidentyfikować i wykorzystać swoje zasoby, a także osiągnąć pozytywne zmiany w swoim życiu. Przy odpowiednim zastosowaniu, może pomóc w zarządzaniu wieloma rodzajami problemów, od lęków i depresji po problemy rodzinne i zawodowe.
Choć SFBT nie jest odpowiednim podejściem dla wszystkich, ma wiele zalet, które czynią go atrakcyjnym wyborem dla wielu klientów i terapeutów. Przede wszystkim, skupienie na rozwiązaniach zamiast problemach, skrócony czas terapii i podkreślanie mocy i zasobów klienta, wszystko to przemawia za zastosowaniem SFBT.
Kiedy stosować terapię skoncentrowaną na rozwiązaniach?
Ponieważ SFBT skupia się na rozwiązaniach, może być szczególnie skuteczne dla osób, które są gotowe do zmiany i posiadają jasne cele, które chcą osiągnąć. Może być również pomocne dla osób, które czują się przytłoczone swoimi problemami i potrzebują pomocy w identyfikacji konkretnych kroków, które mogą podjąć, aby poprawić swoją sytuację.
Wreszcie, SFBT to podejście, które podkreśla pozytywne możliwości i skupia się na sile i zasobach klienta, a nie na jego problemach. Chociaż nie jest odpowiednie dla wszystkich, może oferować skuteczne narzędzia i strategie dla tych, którzy są gotowi podjąć kroki w kierunku pozytywnej zmiany. W przeciwnym razie, jeśli czujesz, że potrzebujesz pomocy w zarządzaniu swoimi problemami, ale nie jesteś pewien, czy SFBT jest dla Ciebie, skonsultuj się z profesjonalnym terapeutą, który może pomóc Ci zrozumieć, które podejście terapeutyczne będzie dla Ciebie najbardziej skuteczne.
