W dzisiejszych czasach coraz więcej osób zwraca się ku metodą naturalnym w wielu aspektach życia, w tym również w kwestii antykoncepcji. W artykule tym omówimy metody naturalne antykoncepcji, ich zalety i wady, a także skuteczność. Zapraszamy do lektury.
1. Rodzaje metod naturalnych antykoncepcji
Metody naturalne antykoncepcji opierają się na świadomej obserwacji cyklu miesiączkowego oraz zmian zachodzących w ciele kobiety. Ich celem jest określenie dni płodnych i niepłodnych, co pozwala na uniknięcie niechcianej ciąży poprzez powstrzymanie się od stosunków seksualnych lub stosowanie dodatkowej ochrony w dni płodne. Do najpopularniejszych metod naturalnych należą:
- Metoda kalendarzykowa
- Obserwacja śluzu szyjkowego
- Pomiar temperatury ciała
- Symptotermalna metoda antykoncepcji
1.1. Metoda kalendarzykowa
Metoda kalendarzykowa, zwana również metodą Ogino-Knaus, polega na obliczaniu dni płodnych na podstawie długości poprzednich cykli miesiączkowych. Kobieta musi przez kilka miesięcy (najlepiej 6-12) zapisywać pierwszy dzień miesiączki oraz długość cykli. Na tej podstawie można obliczyć dni płodne, uwzględniając możliwe wahania cyklu oraz długość życia plemników i komórki jajowej.
1.2. Obserwacja śluzu szyjkowego
Metoda obserwacji śluzu szyjkowego, znana również jako metoda Billingsów, polega na codziennym badaniu wydzieliny z pochwy. Konsystencja i ilość śluzu szyjkowego zmieniają się pod wpływem hormonów w trakcie cyklu miesiączkowego. W dni płodne śluz staje się bardziej rozciągliwy, przejrzysty i śliski, przypominając białko jaja kurzego. Śluz taki sprzyja przeżyciu i poruszaniu się plemników. Obserwacja śluzu pozwala na identyfikację dni płodnych oraz niepłodnych.
1.3. Pomiar temperatury ciała
Metoda pomiaru temperatury ciała, zwana również termiczną, polega na codziennym mierzeniu temperatury ciała przed wstaniem z łóżka. Wyznacznikiem dni płodnych jest wzrost temperatury o 0,2-0,5 stopnia Celsjusza, który utrzymuje się przez co najmniej trzy dni. Wzrost ten jest spowodowany działaniem progesteronu wydzielanego przez ciałko żółte po owulacji. Należy pamiętać, że metoda ta nie informuje o zbliżającej się owulacji, ale jedynie potwierdza, że już nastąpiła.
1.4. Symptotermalna metoda antykoncepcji
Symptotermalna metoda antykoncepcji to połączenie kilku technik obserwacji cyklu miesiączkowego, takich jak badanie śluzu szyjkowego, pomiar temperatury ciała, obserwacja pozycji szyjki macicy, a także zapisywanie objawów towarzyszących owulacji (np. bóle jajników). Skrupulatne stosowanie tej metody oraz łączenie różnych wskaźników pozwala na precyzyjniejsze określenie dni płodnych i niepłodnych.
2. Zalety metod naturalnych
Metody naturalne antykoncepcji mają wiele zalet, do których należą:
- Brak konieczności stosowania środków farmakologicznych czy hormonalnych
- Niska cena (wymagane jedynie termometr i ewentualnie aplikacja do zapisywania danych)
- Brak negatywnego wpływu na zdrowie (w przeciwnym razie do hormonalnej antykoncepcji)
- Możliwość wykorzystania w celu planowania ciąży
- Wzrost świadomości na temat własnego ciała i cyklu miesiączkowego
3. Wady metod naturalnych
Mimo licznych zalet, metody naturalne antykoncepcji mają również swoje wady, takie jak:
- Konieczność systematycznej i dokładnej obserwacji objawów
- Nieodpowiednie dla kobiet z nieregularnym cyklem miesiączkowym
- Wymagają wstrzemięźliwości lub stosowania dodatkowej ochrony w dni płodne
- Nie chronią przed chorobami przenoszonymi drogą płciową
- Mogą być mniej skuteczne niż metody hormonalne czy bariery
4. Skuteczność metod naturalnych antykoncepcji
Skuteczność metod naturalnych antykoncepcji zależy od poprawnego stosowania oraz indywidualnych różnic. W przypadku idealnego stosowania (zgodnie z zaleceniami i bez błędów) skuteczność tych metod wynosi:
- Metoda kalendarzykowa – około 91%
- Obserwacja śluzu szyjkowego – około 96%
- Pomiar temperatury ciała – około 97%
- Symptotermalna metoda antykoncepcji – nawet 99%
Jednak ze względu na błędy ludzkie, nieprzestrzeganie zasad czy nieregularność cyklu, skuteczność w praktyce może być niższa. Dlatego dla większego bezpieczeństwa warto łączyć różne metody naturalne oraz być świadomym ryzyka niepowodzenia.
Podsumowanie
Metody naturalne antykoncepcji mogą być dobrym rozwiązaniem dla osób poszukujących alternatywy dla hormonalnych czy mechanicznych metod zapobiegania ciąży. Choć wymagają one świadomej obserwacji cyklu miesiączkowego, oferują wiele zalet, takich jak brak wpływu na zdrowie, niskie koszty czy możliwość planowania rodziny. Ważne jest jednak, aby stosować je odpowiednio i być świadomym ograniczeń oraz ryzyka związanego z ich stosowaniem.